Overzicht Gedenkschriften
Voorgangers van de Gedenkschriften
In 1933 startte de "Oudheidkundige Kring Esschen - Calmpthout" vzw met de publicatie van "Gedenkschriften betreffende de Heerlijkheid Esschen - Calmpthout - Huybergen".
Het was een publicatie die kosteloos werd aangeboden aan de beschermende en ereleden van de toenmalige vzw als blijk van dankbaarheid voor de milde steun die zij de kring bleven verlenen.
Met bundel 5 kwam er een einde aan de persoonlijke uitgaven.
Het eerste nummer droeg evenwel niet het nummer 1, maar het nummer 5. Tot dan toe hadden nl. enkele leden het initiatief genomen, op eigen verantwoordelijkheid en kosten, enige geschiedkundige werkjes uit te geven, zijnde :
Auteur | Titel bundel | Jaar | Nummer |
---|---|---|---|
Dr. H. Van Geen | Eenige bladzijden uit de Belgische Omwenteling te Esschen (1830 - 1844) | 1929 | I |
G. Meeusen | Verdwenen Molens te Esschen | 1930 | II |
R. Havermans, A.Havermans en G. Meeusen | Esschen en de Noordelijke Heidestreek | 1931 | III |
A. Ulens | De tijd in de Folklore | 1932 | IV |
Voormelde werkjes kunnen geraadpleegd worden lezen in de bibliotheek van de Kring.
Bundel V - 1933
Ter inleiding | 3 | |
D. Boen | Toestanden te Calmpthout op het einde der 16e eeuw | 5 |
Dr. J. Goossenaerts | Van 't Spijker te Esschen | 14 |
G. Meeusen | Uit de Kerkelijke Geschiedenis van Nispen (Esschen) | 34 |
G. Meeusen | Kontrakten uit den Moertijd | 40 |
H. v. G. | Een leesgenootschap binnen de gemeynte van Esschen | 42 |
A. Ulens | Folklore. Dokumentatie. | 52 |
Dr. H. Van Geen | Boekbespreking | 54 |
Bundel VI - April 1934 - Aflevering 1
In memoriam Z.M. Koning Albert | 2 | |
Dr. J. Goossenaerts | Uit de Geschiedenis van Tongerlo's hoeven te Esschen-Kalmthout. Inleiding | 3 |
Gerard Meeusen | De Ringelsche hoeve | 5 |
Gerard Meeusen | Gift aan de Kerk van Nispen in 1459 | 30 |
A. Ulens | Folklore. Documentatie. Het Landbouwleven (vervolg) | 31 |
Bundel VII - Oogst 1934 - Aflevering 2
D. Boen | Over de Kerk en de Pastorij van Huybergen | 33 |
D. Boen | een Nieuwe kerkklok te Calmpthout in 1720 | 36 |
G. Meeusen | De benoeming van een Koster-Schoolmeester te Esschen | 38 |
G. Meeusen | Algemeene toestand van Esschen en Kalmthout in 1686 | 41 |
H. Van Geen | Sinte Baptisten Gulde | 46 |
A. Ulens | Folklore. Documentatie. Landbouwleven (vervolg) | 61 |
Eervolle onderscheiding | 63 | |
In memoriam Eligius Joannes Ossenblok | 64 |
Bundel VIII - December 1934 - Aflevering 3
D. Boen | Het Secretenkoffer der Heerlijkheid van Esschen, Calmpthout en Huybergen | 65 |
D. Boen | De "Kalmpthoutsche Straete" | 67 |
G. Meeusen | De Tienden te Esschen | 71 |
H. Van Geen | Het Schaapsgilde te Esschen I | 79 |
A. Ulens | Folklore. Documentatie. Nieuwjaarsliedjes | 93 |
Inhoud van jaargang 1934 | 96 |
Jaargang 1935 - nr. 1
D. Boen | Willem van Neirhem | 3 |
A. Erens O. Praem. | Drama rond de Nieuwe School te Calmpthout (1643 - 59) | 13 |
G. Meeusen | Verzoening na vemeenden doodslag | 26 |
G. Meeusen | Getuigenis uit rampspoedige tijden | 28 |
A. Ulens | Folklore. Documentatie. Kinderrijmpjes | 30 |
Jaargang 1935 - nr. 2
D. Boen | De St. Jorisgilde te Nieuwmoer | 33 |
G. Meeusen | De Familie Lauwens te Esschen. Biografische bijdrage | 57 |
A. Ulens | Folklore. Documentatie. Kinderrijmpjes | 63 |
Jaargang 1935 - nr. 3
G. Meeusen | De klokken van O.L. Vrouwekerk te Esschen | 65 |
G. Meeusen | Woningstatistiek uit 1518 | 68 |
Br. Lambertus | Een lijkschouwing te Huybergen | 73 |
D. Boen | een renteomzetting ten jare 1742 | 77 |
A. Erens | Een soldaat vermoord te Calmpthout - 1748 | 91 |
A. Ulens | Folklore. Documentatie. Kinderrijmpjes (III) | 93 |
Jaargang 1936 - nr. 1
D. Boen | Judocus Van der Heyden. Vermaarde Calmpthoutenaar uit de 16de eeuw | 3 |
G. Meeusen | Boedelbeschrijving bij een pachter 1727 | 9 |
H. Van Geen | Het Schaapsgilde te Esschen II | 13 |
G. Meeusen | Zoengeval uit 't jaar 1598 | 28 |
A. Ulens | Folklore. Documentatie. Kinderrijmpjes (IV) | 29 |
Jaargang 1936 - nr. 2
A. Erens | De Heropbouw der kerk van Calmpthout. 1634 - 1641 | 33 |
G. Meeusen | Dorpsambtenaren te Esschen en Calmptout in vroegere tijden. I. De Meier | 41 |
G. Meeusen | Uit de Kerkelijke Geschiedenis van Nispen (Esschen). Herstellingen der kerk in 1604 | 47 |
G. Meeusen | Verpachting van het Waranda- of Jachtrecht te Huibergen in 1500 | 50 |
D. Boen | Calmpthout van 't Kerkeneind naar 't Dorp (1728) | 51 |
D. Boen | Armoede te Calmpthout en te Esschen (17de eeuw) | 55 |
D. Boen | Inhuldiging van Prelaat Hermans in 1780 | 60 |
A. Ulens | Folklore. Documentatie. Kinderrijmpjes (V) | 63 |
Jaargang 1936 - nr. 3
A. Erens | Nieuwmoer. Het begintijdvak der parochie | 65 |
G. Meeusen | Woningstatistiek uit 1610 | 89 |
F. Van den Velden | Esschen en den Brabantsche Omwenteling | 93 |
G.M. | In memoriam F. Van den Velden | 96 |
Jaargang 1937 - nr. 1
A. Erens | Calmpthout in den besloten tijd | 3 |
G. Meeusen | Onhoffelijkheden van een Brechtsen gezworene | 10 |
D. Boen | Het testament van secretaris Willem van Meirhem | 14 |
G. Meeusen | Esschen. Woningstatistiek voor 1654 en 1700 | 21 |
G.M. | Pestziekte te Calmpthout in 1570 | 24 |
Jaargang 1937 - nr. 2 en 3
Geschiedenis van Esschen in 23 hoofdstukjes door G. Meeusen en A. Tireliren
Penteekeningen van A. Yssackers
Een woord vooraf door Dr. J. Goossenaerts | 27 |
1. Wat weten wij van het grondgebied Esschen voor de 12e eeuw. Een Dorp of een Grens was er niet | 30 |
2. Esschen is een stuk Brabantsche heerlijkheid in het Duitsche Rijk van de 12e eeuw | 32 |
3. Esschen wordt met Kalmthout en Huibergen een heerlijkheid van de abdij Tongerloo (1157) | 34 |
4. Grenzen van de gemeente Esschen. - Grenzen van de heerlijkheid Esschen, Kalmthout, Huibergen (1335) | 36 |
5. Die van Esschen gaan in Nispen ter kerk | 39 |
6. Esschen vindt zijn stamvaders in de oude boerengeslachten van de abdijhoeven | 42 |
7. 600 jaar Tongerloo-bestuur en veiligheid (1441) | 46 |
8. Rozendaal is onze Turfmarkt (1614) | 49 |
9. Schout en Vierschaar van Esschen vonnissen ter dood (1651) | 51 |
10. Esschen of de "Witte Dijk" op de voorposten (16e en 17e eeuw) | 54 |
11. Waarom staat de kerk buiten het dorp aan de grens? (1648) | 57 |
12. En al maar door trekken vreemde huurtroepen ... (1648 - 1715) | 61 |
13. Op bezoek bij den Pachter van Vredenberg (1727) | 63 |
14. Wat doen de menschen met hun winteravonden, met hun Zondagen? (1700) | 65 |
15. Wij koopen een zesponder tegen Oostenrijk (1789) | 69 |
16. En de wegen? | 72 |
17. De Pastoor van Esschen, de eenige onbeëdigde die zijn parochie voordient ... over de grens (1797) | 76 |
18. Dit is een droef verhaal. Is hier de grens van armoede en onwetendheid? (1800) | 79 |
19. Esschen onderteekend geen "Petitie" tegen Holland (1828) | 82 |
20. De nationale driekleur op den toren "à la barbe de l'ennemi" (1830) | 85 |
21. Meisjes, weet jij tot hoelang uw moeders bij den meester ter school gingen? (1866) | 88 |
22. Heeft half Esschen dan gesmokkeld? (1914-1948) | 90 |
23. En nu? | 95 |
Bibliographie | 103 |
Jaargang 1938 - nr. 1
G. Meeusen | Dorpsambtenaren te Esschen en Calmpthout in vroegere tijden. II. De Schout | 3 |
D. Boen | Gruweldaden te Calmpthout | 17 |
R. Havermans | Studie over de dijken in de streek van Ouden Moer te Esschen. Een kleine bijdrage tot de studie der Kempische dijken (vervolgt) | 26 |
6e jaargang 1938 - nr. 2
R. Havermans | Studie over de dijken in de streek van den Ouden Moer te Esschen. Een kleine bijdrage tot de studie der Kempische dijken (vervolg en slot) | 33 |
Dr. Ev. Jos. Derikx | Het Steenpaal te Esschen, zetel van Kerkelijk Roosendaal 1648 - 1670 | 43 |
G. Meeusen | De Hertog van Marlborough te Esschen - Kalmthout 1708 - 1709 | 53 |
Dr. Ev. Jos. Derikx | Uit de Kerkelijke Geschiedenis van Nispen (Esschen) - De oudste Pastoors | 55 |
Pr. Meerschaut | Boekbespreking 'Bijbelsche geschiedenis' door Dr. Jos. Keulers | 62 |
6e jaargang 1938 - nr. 3
G. Meeusen | Figuurlijke terechtstelling van een moordenaar te Calmpthout. 1736 | 65 |
H.P.A.M. Mastboom | De Esschensche persoonsnamen | 81 |
D. Boen | Besmettelijke veeziekte in 1776 | 91 |
Pr. Meerschaut | Boekbespreking 'Bijbelsche geschiedenis' door Dr. Jos. Keulers | 98 |
7e jaargang 1939 - nr. 1-2
G. Meeusen | De nalatenschap van pastoor Henricus Bosch. 1557 | 1 |
D. Boen | De pomp op 't Dorpsplein te Calmthout | 7 |
D. Cuperus | Hoe heet mijn Dorp? Calmpthout, Kalmpthout, Kalmthout, Kalmtout | 12 |
A. Havermans | Monografie over het complex "De Nol" | 16 |
8ste jaargang. Jaarboek 1940
Inhoud eerste document
H. Van Geen | Joannes Josephus Boen | 5 |
G. Meeusen | Verkoop van Zwart Goed te Esschen-Kalmthout | 13 |
H.P.A.M. Mastboom | Oude Geslachten uit onze streek. II. De Familie Verboven | 32 |
A. Havermans | Geologisch-Biologische nota's over het Esschendonkbosch | 44 |
D. Boen | De Afwateringen van Calmpthout | 58 |
H. Van Geen | Berner van Rysbergen en zijn broeder Arnulf schenken goederen aan de Abdij van Tongerloo | 63 |
G. Meeusen | Inleiding tot de toponymie van Esschen | 77 |
D. Boen | Hoe Calmpthout en Esschen werden gescheiden en zelfstandige gemeenten werden | 98 |
G. Meeusen | Gerechtsheerlijkheid en Gerechtsplaatsen te Esschen-Kalmthout | 106 |
D. Boen | De Rooversplaag in de 17de eeuw | 112 |
G. Meeusen | Uit de Kerkelijke Geschiedenis van Nispen-Esschen. Naamlijst van de gekende Kapelaans en Onderpastoors | 122 |
G. Meeusen | Gerechtspraktijken in vroegere tijden | 127 |
Inhoudstafel van de Jaargangen I/VIII (1933-1940) | 133 |
9e jaargang. Jaarboek 1941-1942 (deel 1)
Inhoud eerste document
G. Meeusen | Bijdrage tot de Geschiedenis van Tongerloo's hoeven te Esschen-Kalmthout. III. De pastoorshoeve te Esschen | 5 |
D. Boen | Bijdrage tot de Kerkelijke Geschiedenis van Nieuwmoer | 32 |
H. Van Geen | De Toponiem "Esschen" | 52 |
A. Havermans | Monografie over het complex "De Nol" | 89 |
9e jaargang. Jaarboek 1941-1942 (deel 2)
G. Meeusen | Dorpsambtenaren te Esschen en Calmpthout in vroegere tijden. - III. De schepen | 152 |
D. Boen | De turfvaarten en de turfuitbating te Calmpthout | 166 |
G. Meeusen | Tongerloo's Leengoederen te Esschen | 176 |
G. Meeusen | Esschen. Onze dorpsplaats "Den Heuvel" en zijn gebouwen | 187 |
D. Boen | De waterlossing der Foxemaat te Calmpthout | 192 |
Varia | 196 | |
Boekennieuws | 198 |
10e jaargang. Jaarboek 1943-1950
Inhoud eerste document
Ter inleiding | 5 | |
G. Meeusen | De Abten van Tongerlo worden Grondheren van Calmpthout-Esschen-Huybergen | 7 |
G. Meeusen | De Abdijmolens te Kalmthout | 29 |
G. Meeusen | De voormalige Schepenbank te Huybergen | 84 |
G. Meeusen | Jan Hugo Adriaenss, of Jan van Nispen, professor te Averbode in de XVIe eeuw | 89 |
G. Meeusen | Het Gildewezen te Esschen. III Het Schaapsgilde St. Ursula alias St. Andriesgilde | 92 |
G. Meeusen | Het verstoorde Drinkgelag in het Sint Sebastiaansgilde op Sacramentsdag 1708 | 103 |
G. Meeusen | Bouwwerken in de Abdij Tongerlo | 109 |
G. Meeusen | Oude Gebruiken te Esschen. Het Crevel of Kwanselbier | 115 |
G. Meeusen | Over Pijnbank en Terechtstelling in de 18e eeuw | 118 |
G. Meeusen | Uit vroegere Gerechtspraktijken. Zoengeval in 1684 | 121 |
G. Meeusen | Toestanden te Esschen-Kalmthout na de Beroerten van de XVIe eeuw | 124 |
G. Meeusen | Hollandse soldaten plunderen te Esschen in 1831 | 126 |
G. Meeusen | Verdienstelijke Esschenaren. Joannes Jacobus Verhoeven | 132 |
J. Peeters | Ode aan de Ringelse Hoeve | 139 |
Varia | 146 | |
In Memoriam August M.J. Havermans | 147 |